Over Orval valt heel veel te vertellen. Het is een uniek en eigenzinnig trappistenbier dat wereldwijd gegeerd wordt en dat moeilijk te categoriseren valt.
Geschiedenis van Orval
Orval is een authentiek trappistenbier van 6,2%, dat sinds het voorjaar van 1932 gebrouwen wordt door cisterciënzers monniken van de abdij Notre-Dame d’Orval (“Gouden Dal”) in de provincie Luxemburg. De abdij had enorme schade opgelopen tijdens de Franse Revolutie en om de heropbouw te kunnen financieren werd in 1931 beslist om een brouwerij op te richten binnen de muren van de abdij. Naast een boerderij onderhouden en het maken van kazen en brood gingen de monniken nu dus ook aan de slag met het brouwen van bier. Dit deden ze niet alleen, maar met behulp van enkele werkkrachten waaronder Martin Pappenheimer, de meester-brouwer die aan de basis ligt van het lekkere recept achter Orval.
Uniek en gelimiteerd bier
Abdij Notre-Dame d’Orval is één van de 11 trappistenbrouwerijen ter wereld en in tegenstelling tot de andere brouwerijen is dit het enige bier dat ze brouwen binnen de abdij. Van Orval is er dus slechts één variant verkrijgbaar, gebotteld in 33-cl flesjes, wat vrij uniek is voor (Belgische) bieren in het algemeen. Er bestaat wel een afgeleid bier, de Petit Orval, dat voor toeristen enkel op vat te proeven is bij de brouwerij zelf.
De brouwerij is voorstander van een gematigde productie, waardoor de oplages ieder jaar gelimiteerd zijn. Maar er is zeker geen reden tot paniek, want er wordt jaarlijks toch een groot aantal liters bier geproduceerd. Zo verlaten er jaarlijks maar liefst 22 miljoen flessen de brouwerij, waarvan er 85% voor de Belgische markt zijn. Maar dat is zeker niet voldoende om aan de grote vraag te voldoen.
Lees ook
Wat maakt trappistenbieren speciaal?
Niet iedereen kan een bier brouwen dat de stempel van trappist kan krijgen. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is een trappistenbier geen biersoort, zoals een blond of bruin…Orval is tevens ook het enige mannelijk bier in de Franse taal. Bestel dus altijd “Un Orval” of “Orvaux”.
De smaken
Orval is een bier van hoge gisting en lange lagering waardoor het een complex-fruitig karakter ontwikkelt. Dat Orval een buitenbeentje is in de bierwereld, is ook al te merken aan zijn kleur. Het is geen blond of bruin bier, maar het heeft een licht amberige kleur met een oranje schijn.
Dit trappistenbier is een lekker fris, zurig en doordrinkbaar bier met vrij bittere toetsen. Deze bitterheid ontstaat doordat het bier gebrouwen wordt met de Dry Hopping methode. De specifieke smaak is vooral te danken aan de kwaliteit van het water (uit de Mathildebron), de hop en de gisten die in het bier zitten.
Doordat Orval verschillende gisting stadia moet doorlopen (gecombineerde gisting, met de originele gisting en met wilde gist, gevolgd door hergisting op fles) is er een veel langere lagerperiode nodig. Of je Orval best jong of oud drinkt, dat hangt van ieders smaak af. De smaak ontwikkelt zich door de maanden heen. Jonge Orval die net uit de brouwerij komt heeft fruitige toetsen met een hoppige en verfrissende smaak, terwijl Orval van 12 maanden oud een eerder droge bitterheid ontwikkelt. Als je een Orval juist bewaart, kan hij zelfs tot jaren later nog steeds drinkbaar zijn.
Lees ook
Hoe kan je bier langer bewaren?
Bier is een natuurproduct en daarom niet onbeperkt houdbaar, of beter gezegd smaakvol. Je zal er niet ziek van worden, maar na het overschrijden van de houdbaarheidsdatum kan de kwaliteit…Het verhaal achter het etiket
Als je het etiket van Orval van dichterbij bekijkt zie je een forel met een gouden ring in de bek afgebeeld staan. Achter het etiket schuilt een mooi verhaal dat de legende over de stichting van de abdij illustreert.
Rond 1076 zou Gravin Mathilde van Toscane, weduwe van de hertog Godfried III van Neder-Lotharingen, haar ring verloren hebben in de bron van Villers-devant-Orval, tegenwoordig ook gekend als de Mathildebron. Enorm aangeslagen, smeekte ze de hogere machten om haar de ring terug te bezorgen. Haar gebeden werden niet veel later gehoord, want er kwam een forel opgesprongen uit het water met de ring in zijn bek. “Dit is werkelijk een gouden dal!” riep Mathilde het uit, of in het latijn “aurea vallis”. Waar later ook de naam Orval uit afgeleid is. Als dank voor de teruggave van haar ring bouwde de Gravin een klooster op deze gezegende plaats, dat nu bekend staat als de abdij Notre Dame d’Orval.
Wist je dat?
Het flesje en het glas van deze trappist gepatenteerd zijn? Je zal dus nergens ter wereld hetzelfde model (mogen) tegenkomen. De flesjes zijn ontworpen door Henri Vaes, de architect van de abdij.
