Op etiketten van speciaalbieren zie je wel eens de IBU/EBU waarde van een bier staan. Veel mensen hebben hier nog nooit van gehoord, maar het kan je wel degelijk het een en het ander over je bier vertellen.
Wat betekent het?
IBU staat voor International Bitterness Units en EBU staat voor European Bitterness Units. In beiden gevallen geeft dit cijfer aan hoeveel bitterheid er in een bier aanwezig is. Bitterheid dat enkel en alleen afkomstig is uit de aanwezige hop, dit wordt ook wel eens het hoprendement genoemd. Hop bevat alfazuren die het bier een bepaalde bitterheid gaan geven, door het aantal milligram aanwezige alfazuren per liter bier te gaan bepalen kan men de IBU/EBU waarde vinden. Het verschil tussen IBU en EBU zit hem enkel in een iets andere analysemethode voor de bepaling van de hoeveelheid iso-alfazuur. Hierdoor kan het soms zijn dat EBU een iets kleinere waarde heeft dan de IBU, maar over het algemeen kan men het volgende stellen: 1 EBU = 1 IBU = 1mg iso-alfazuur per liter bier. Kort samengevat, met de IBU/EBU waarde weet men dus of het bier al dan niet hoppig/bitter zal smaken.
Wat zegt dit getal nu juist over de hoppigheid?
De IBU/EBU waarde kan variëren van 0 tot zelfs 1000, maar eens boven een waarde van om en bij de 75 is het moeilijker om de juiste bitterheid vast te stellen en kan je er dus zeker van uit gaan dat dit bier zeer hoppig zal smaken. Bieren als IPA’s staan bekend om hun bitterheid en hebben meestal een IBU/EBU van 60 en hoger. Volgende waardes kan je meestal hanteren om te bepalen of je bier al dan niet hoppig is.
- 5 – 20 = Zwak bitter
- 20 – 30 = Licht bitter
- 30 – 45 = Bitter
- 45 – 60 = Sterk bitter
- > 60 = Zeer bitter
Let op, er zijn echter ook andere factoren die de bitterheid in een bier kunnen beïnvloeden denk maar aan moutsoorten, kruiden, hoeveelheid koolzuur, temperatuur van het bier, ed. Deze factoren zitten echter niet mee ingerekend in de IBU/EBU waarde. Hierdoor kan een bier met een IBU/EBU van 20 soms bitterder smaken dan een bier met IBU/EBU 40.
Hoe wordt de IBU berekend?
Dit gebeurt meestal door een brouwsoftware of andere rekenprogramma’s. Deze programma’s gaan rekening houden met elementen als kooktijd, gebruikte hop, dichtheid, ed. om de IBU/EBU waarde te bepalen. Uiteraard zijn er ook formules die je kan gaan gebruiken om het zelf uit te rekenen, voor de nieuwsgierige onder ons: IBU = (Gram hop x alfazuur% x 10) / (Liters wort x 4).
